Jak Archimedes przyczynił się do pomiaru ładunku elementarnego" czyli o eksperymencie Millikana na żywo

Uczniowie klasy 2A z grupy fizyki rozszerzonej mieli okazję wziąć udział w akcji zorganizowanej przez Instytut Fizyki UMCS pt. "Fizyka jest OK!" - 12 stycznia wysłuchaliśmy wykładu dr.hab.Tomasza Kwapińskiego "Jak Archimedes przyczynił się do pomiaru ładunku elementarnego". Mieliśmy komfortowe warunki nauki, ponieważ byliśmy jedyną grupą słuchaczy.

W trakcie godzinnego wykładu dowiedzieliśmy się, że dzięki odkryciu siły wyporu przez Archimedesa możliwe było wykonanie eksperymentu, w którym Robert Millikan wyznaczył wartość ładunku elementarnego - jest to jedna z podstawowych stałych fizycznych.
W 1911 roku skonstruował urządzenie, za pomocą którego obserwował naelektryzowane kropelki oliwy poruszające się w polu elektrycznym wytworzonym między okładkami kondensatora. Oprócz siły elektrycznej na kropelki działa siła grawitacji, siła wyporu i siła Stokesa (lepkości).
Do wyznaczenia ładunku kropelki należało zmierzyć jej prędkość. Millikan swoje doświadczenie przeprowadził na ponad 2000 kropelek, które obserwował przez 60 dni. Wyniki opublikował w czterdziestostronicowej pracy, za to osiągnięcie otrzymał Nagrodę Nobla. My również mieliśmy okazję przeprowadzić doświadczenie Millikana. Mierzyliśmy stoperem czas ruchu naelektryzowanej kropelki pionowo w górę oraz w dół - widzieliśmy ją na ekranie mikroskopu. Wynik pomiaru ładunku elementarnego wykonanego przez nas był nieco mniejszy od rzeczywistego, ale jak stwierdził wykładowca - mieści się w granicach dokładności pomiaru. Bardzo nas to ucieszyło!
Po zakończeniu wykładu mogliśmy z bliska obejrzeć aparat Millikana, zadać pytania związane z jego badaniami. Dzięki współpracy z uczelnią mogliśmy w ciekawy sposób poznać temat badań elektrycznych własności materii, które nie są dostępne na lekcjach w szkole.
/Diana Nowosad/